برای مقدمه ی این بحث همین مثال بس که از روز اول مسئولین ما مرتب اصرار ورزیدند اتومبیلی را که توانایی تولید آن را نداشتند با بدترین کیفیت تولید و به زور منوپل و انحصار بازارهای داخلی به خورد مردم نگون بخت بدهند و هر از گاهی هم به زیر قیمت واقعی صادرکنند و در عوض علی رغم وجود ذخایر عظیم نفت، بنزین را از خارج وارد کنند.
شما فقط کافیست جای این دو محصول صادراتی و وارداتی(یعنی بنزین وارداتی و خودروی صادراتی) را با هم عوض کنید تا ببینید چه آینده درخشانی در انتظار کشور ما بود.
به طور مثال اگر اینهمه هزینه ای که به انرژی هسته ای هدر شد و باجهای کلانی که به روسیه و چین پرداخت شد ، صرف پروژه های تحقیقاتی و تولیدی در زمینه بنزین میشد، اکنون ما هم کالایی با سود آوری بسیار مناسب در خور نیاز برای دیگر کشورهای دنیا داشتیم تا بتوانیم تبدلات سازنده اقتصادی داشته باشیم و از کنار سود آوری آن، دیگر صنایع مانند خودرو سازی را هم شکوفا کنیم.
ولی متاسفانه به چشم خود می بینیم که پس از گذشت سالها از صنعت مونتاژ چند مدل اتومبیل از رده خارج شده و صادرات زیر قیمت آن، هیچ سودی برای ما بدست نیامد که هیچ، بلکه از آن طرف همچنان در گیر و دار واردات بنزین با هزینه بسیار بالا هستیم.
با این مقدمه می پردازیم به اصل قضیه یعنی وضعیت صادرات خودرو. اول از اینکه همه ما میدانیم اساس سیاست کشور ما بر مبنای دروغ پراکنی و خود بزرگ بینی در صحنه داخلی و خارجی شکل گرفته. بنابر این چندان بی ربط نیست با وجودی که هر روز خبر سقوط هواپیمایی در بیابانهای قزوین یا سه راه آذری یا جاهای دیگر را میشنویم ، به موازات آن مرتبا ادعای فضایی شدن و تسخیر بازارهای جهانی به دست خودرو سازان داخلی و دیگر دروغهای شاخدار را می شنویم.
یکی از این خود بزرگ دیدنها که طبیعتا هزینه آن از جیب ملت پرداخت میشود همین صادرات خودرو است. از آنجایی که دولت محترم ید طولایی در زمینه آمار سازی و شامورتی بازی در مسئله آمار و ارقام دارد بارها در زمینه صادرات خودرو اعلام کرده که ما همچنان با قیمتی مناسب در حال صادرات انواع خودروی با کیفیت به کشورهای همسایه هستیم. ولی آنچه که پشت پرده این صادرات خود رو میگذرد این است که نه تنها این صادرات خودرو به قیمت مناسب نبوده بلکه بسیار هم به قیمت نازلتر از بازارهای داخلی به فروش رفته. به عنوان مثال سمند های ال ایکس با کلی امکانات ویژه و اضافی و قطعات بسیار مرغوبتر از بازار داخلی در کشور روسیه به حدود 11 ملیون تومان بفروش میرسد. سایتهای زیر نمونه این واقعیت است.
http://www.samand-auto.ru/samand/price/
http://www.germes-lada.ru/sale/samand/price/
همانطور که خودتان مشاهده میکنید قیمت خودرو به تاریخ امروز July, 20th, 2009 برابر با 361400 روبل روسیه است .
لازم به ذکر است که هر روبل روسیه 0.032 دلار آمریکاست و با یک حساب کتاب ساده نرخ فروش این مدل از خودرو در کشور روسیه حدود 11 ملیون تومان براورد میشود. ولی بخش جالب کار تازه از این قسمت شروع میشود و اینجاست که آن گروه از کارشناشان بخش آمار سازی در دولت محترم وارد عمل شده و ادعا میکنند سمند با قیمتی مناسب در حال صادرات است. ما هم آرزو داشتیم که کاش ایران خودرو به همین قیمت 11 ملیون تومان این خودرو را به فروش می رسانید ولی اصل قضیه اینجاست که این قیمت دریافتی توسط فروشنده ها در آن کشور است، یعنی اینکه مقدار زیادی از این مبلغ بابت گمرکی و عوارض و مالیات توسط دولت روسیه کسر میشود به علاوه هزینه حمل و نقل تا کشور مقصد را هم باید حساب کرد که در آن صورت اگر تمام این هزینه ها و گمرکیها و مالیاتها را از آن 11 ملیون تومان کم کنیم در بهترین حالت مبلغ خالصی که دست ایران خودرو میرسد حدود 6 یا 7 ملیون تومان بیشتر نیست. تازه این را هم اظافه کنم که کلی خدمات پس از فروش و شرایط ویژه اقساط 7 ساله و امکانات بیشمار دیگری هم در آن کشورها ارائه میشود.حال همین خودرو بنا به تعرفه گمرکی سوریه یا ترکیه ممکن است در آن کشورها با رقمی بالاتر یا پایینتر هم فروخته شود ولی این هیچ ربطی به سود ایران خودرو ندارد چون آن مبلغ اضافه تر فقط تعرفه گمرکی و مالیاتیست که آن کشورها دریافت میکنند. تازه این مطلب هم باید اضافه شود که بیشتر فروش ایران خودرو مدیون مدل پژو 206 آن کمپانی است که با برند پژو فرانسه فروخته میشود و سود اصلی به حساب دولت محترم فرانسه واریز می گردد.
تا اینجای کار تحلیل خود را از روند صادرات خودرو ارائه دادیم ولی برای اینکه حرفهای ما در حد ادعا نباشد بد نیست نگاهی هم به اخبار روز در این زمینه بیندازیم.
خبر از روزنامه همشهری:ايرانخودرو پس از 45 سال زيانده شد.

بازار سهام- گروه بورس:كميته بازار اوراق بهادار كه به تازگي براي نظارت بر شركتهاي بورسي تشكيل شده، مديران و اعضاي هيأتمديره شركت ايران خودرو را براي ارائه گزارش شفافسازي به بورس تهران فرا خواند. تازه ترين خبرها حاكي از آن است كه شركت ايران خودرو نه تنها سودي ندارد كه براي سال مالي 87 به سهامداران بپردازد بلكه زيان عملكرد اين شركت براي نخستين بار پس از 45 سال، در سالجاري به 177 ميليارد تومان رسيده و اين موضوع در كنار بدهي 2 ميليارد دلاري ايران خودرو موجي از نگراني را در بازار سهام بهوجود آورده است.
خوب با ارئه این آمار و ارقام از روزنامه همشهری گویی که شاهد از غیب رسید و دیگر نیازی به توضیحات اضافه ی ما نیست ولی برای درس عبرت هم که شده بد نیست یک گریزی به سالهای نه چندان دور داشته باشیم. به یاد دارم حدود بیست یا بیست و خورده ای سال پیش دوچرخه های ساخت هند با دو مدل 26و 28 بازارهای ایران را پر کرده بود و انصافا هم این برادران کافر و نامسلمان هندی چه دوچرخه های جون دار و خوبی ساخته بودند . اکنون بیش از بیست سال از آن تاریخ میگزرد و هند هم کم کم به یک اقتصاد جهانی تبدیل گشته که در تمام نشستهای اقتصادی دنیا هم حضور دارد. کاش ما هم به جای سنگ بزرگ برداشتن و فضایی شدن و ماهواره ای شدن و اتمی شدن مثل بچه آدم از همان دوچرخه سازی شروع کرده بودیم شاید الان وضع بهتری داشتیم.


